İnceleme
( Kullanıcı Oyu)Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Heyeti (BTK) kararı ile internet alan ismi alma fiyatı 150 lira, kelam konusu ismin yenilenmesi 100 lira olarak belirlendi. Kelam konusu fiyatlar, bugün prestijiyle uygulamaya konulacak.
“.tr” alan isimleri idaresi 1991’den itibaren Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından yapılmaktaydı. 2008’de çıkarılan 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ile internet alan isimlerinin tahsisini yapacak kurum yahut kuruluşun tespiti ile alan ismi idaresine ait tarz ve temellerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından belirleneceği düzenlendi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan “İnternet Alan İsimleri Yönetmeliği” 7 Kasım 2010’da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle “.tr” uzantılı alan isimlerinin tahsisine ait iş ve süreçlerin yürütülmesi yetkisi ve misyonu BTK’ye verildi.
ODTÜ ve BTK’nin IANA/ICANN’e periyot onayı için yaptığı ortak müracaat ise 3 Mayıs 2019’da onaylandı.
Bu vazife kapsamında BTK bünyesinde TRABİS (.TR Ağ Bilgi Sistemi) 14 Eylül 2022’de faaliyete geçti. TRABİS’in geliştirilmesi kapsamında Resmi Gazete’de 10 Haziran 2023’te İnternet Alan İsimleri Bildiriminde Değişiklik Yapılmasına Dair Bildirim ile alan isimleri idaresine dair muhtaçlık duyulan kimi güncellemeler BTK tarafından yapıldı. Şura kararı ile düzenlenen “.a.tr” yapısındaki alan isimlerinin birinci tahsis süreçleri ile bu süreçte uygulanacak konulara ait yöntem ve temeller, bugün prestijiyle yürürlüğe girdi.
Buna nazaran, birinci tahsis süreçlerinde, sırasıyla, kamu kurum ve kuruluşları ile sermayesinin yarısından fazlası kamuya ilişkin kuruluşların yürürlük tarihinde tahsisli olan alan isimlerine öncelik verilecek. “a.tr” yapısındaki internet alan adlarıların birinci tahsis süreçlerinde TRABİS tarafından, “a.gov.tr”, “a.edu.tr”, “a.tsk.tr”, “a.bel.tr”, “a.pol.tr”, “a.k12.tr” fiyatsız tahsis yapılacak.
Ardından kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşları, kamuya faydalı dernek ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve emekçi yahut patron meslek kuruluşlarına mevcut kullandıkları “org.tr” uzantılı alan isimleri müracaatlarına istinaden dokümanlı tahsis edilecek.
Bu sürecin tamamlanması ardından “com.tr, net.tr” üzere öteki uzantılara da mevcut alan isimlerinin “a.tr”lerini alabilmeleri için öncelik verilecek.
“İLK GELEN BİRİNCİ ALIR” KURALI UYGULANACAK
“a.tr” yapısındaki alan isimlerine ait süreçlerin fiyatları, Konsey tarafından düzenlendi. Buna nazaran, “gov.tr, edu.tr, tsk.tr, bel.tr ve k12.tr” alan isimleri için üretilecek alan isimleri fiyatsız tahsis edilecek.
Diğer uzantılar için önceliklendirme esnasında 150 lira talep edilecek, önceliklendirme tamamlandığında “a.tr” yapısındaki alan isimlerinin fiyatı 100 lira olacak. Bu fiyatlar, TRABİS tarafından kayıt kuruluşlarından talep edilecek olup kayıt kuruluşları müşterilerine farklı fiyatlandırma uygulayabilecek.
Türkiye’de 2023 yılı birinci çeyrek prestijiyle TRABİS kayıtlarında 1 milyona yakın “.tr” uzantılı olan site yer alırken, en büyük hisse 862 bin 775 ile “com.tr” uzantılı internet sitelerine ilişkin. Bunu 30 bin 225 “org.tr”, 29 bin 20 ile “net.tr” uzantısına sahip siteler takip ediyor.
Söz konusu alan isimlerini kullanan internet sitelerinin yüzde 79,32’si Türkiye, yüzde 7,91’i Amerika, yüzde 6,11’i Almanya, yüzde 2,74’ü Hollanda, yüzde 1,57’si Fransa, yüzde 0,55’i Birleşik Krallık ve yüzde 1,79’u öteki ülkelerde barındırılıyor.
